February 21, 2011
De Vlechtdijken van de Devel
In 1926 veranderde de functie van de Devel voor de waterhuishouding van de Zwijndrechtse waard en veranderde het stromende riviertje in een boezemwater, dat sinds het laatste decennium volop in de belangstelling staat voor natuurontwikkeling. Het gebied is een van de beter bewaarde geheimen van het eiland met een schilderachtige uitstraling vanaf het water. Meer landinwaarts botst dit pittoreske karakter al snel op het rangeerterrein van de Kijfhoek aan de noordkant, en aan de zuidkant op een slibdepot naast de Sophiatunnel: de HSL naar Parijs klieft de Devel in tweeën. Een andere bijzondere ontwikkeling ligt aan de oostkant: een parallelweg van de dorpsstraat van Heerjansdam is ontwikkeld tot een parallelle wereld voor de superrijken van IJsselmonde. Het is de vraag wat deze huizen nu teruggeven aan het Develgebied. Wat als zo’n nieuwe ontwikkeling nu eens echt samen met nieuwe landschappelijke structuren zou plaatsvinden? Dat bijvoorbeeld de nijpende wateropgave voor het gebied geadresseerd zou worden? Dat er direct aan het kavel een nieuwe route ontstaat, en een nieuwe ecologische kwaliteit?
Concept
Het idee van de Vlechtdijk is eenvoudig: vervlecht een nieuwe bouwkundige investering met waterhuishouding, natuur en landschap. Een nieuwe dijk kan de oude landschappelijke structuur kan de oude dijk beschermen en ontlasten. De oude dijken worden een rustiek natuurgebied met bestemmingsverkeer, wandelaars en fietsers. De nieuwe dijken voorzien in de autoverbindingen en zijn robuust genoeg om het buitengebied geschikt te maken als noodoverloop in geval van calamiteiten. Tussen de beide nieuwe Vlechtdijken kan zich een informeel stelsel van woningen, (sport)voorzieningen en groenstructuren ontwikkelen. De woningen zouden in iedere prijsklasse, huur en koop kunnen worden aangeboden, en in collectief particulier opdrachtgeverschap ontwikkeld. De voorzieningen worden mee ontwikkeld, zodat ze optimaal aansluiten op de lokale behoeften. De bestaande dijkstructuur van woningen en percelen aan de oude dijk wordt maximaal in tact gehouden.
Ontwerp
Het ontwerp zet stevig in op een integrale landschappelijke ontwikkeling. Hier wordt een duurzaam landschap gebouwd, dat comfortabel, spectaculair en biodivers kan zijn. De Devel krijgt klare lijnen, heldere begrenzingen en genoeg ‘groene massa’ om weerstand te kunnen bieden tegen nieuwe slibdepots, rangeerterreinen en spoortunnels. De functie van boezem kan de Devel nog steeds vervullen en de omringende polders zijn nu ideaal als calamiteitenpolders zonder de oude dijkmilieus onder druk te zetten. Bestaande bebouwing wordt naadloos opgenomen in de nieuwe structuur. De nieuwe infrastructuur ontsluit alle nieuwe woningen en vervlecht met de bestaande dijkstructuur. Het tussendijkse gebied is veilig en droog voor het ontwikkelen van nieuwe tijdelijke en meer permanente bestemming die zo typisch zijn langs dijken: fruitboomgaarden, paardenlandjes en volkstuinen, maar ook maneges, seniorencomplexen en kleine bedrijfsgebouwen – meubelmakers, fruithandel, etc. Het aloude concept van het dijkmilieu wordt uitgebouwd tot de nieuwe manier van ‘leven met water’ in één van de meest dynamische delta’s van de wereld.
huidige situatie
nieuwe situatie
nieuwe situatie met waterretentie
